بهترین زمان تماشای مراسم گلاب گیری

بهترین زمان  تماشای مراسم گلاب گیری- مجله ی هتل متل

قطعا بهترین زمان برای سفر به کاشان فصل بهار است .از نیمه این فصل گل‌های محمدی در مزارع گل کاشان به چشم می‌خورند. البته در شهرها و روستاهای مختلف با توجه به اختلاف دما، زمان شکوفایی گل‌های سرخ از نیمه اردیبهشت ماه تا اواخر فصل بهار متغیر است. مزارع گل محمدی در روستاها و شهرهایی که در ارتفاع کوهستانی قرار دارند به‌دلیل آب و هوای سردتر در خرداد ماه به بار می‌نشینند و در سال‌هایی که هوا سردتر است، گلاب گیری در این مناطق تا پایان خرداد ماه  نیز طول می‌کشد.

در کاشان و مناطق گرم‌تر اطراف آن نیز از اواسط بهار  گل‌های محمدی می‌شکفند و تا پایان اردیبهشت ماه نیز گلاب گیری در این مناطق پایان می‌پذیرد. با توجه به آب و هوای مناسب کاشان در این زمان از سال، می‌توانید زمانی را نیز به بازدید از مناطق  دیدنی کاشان اختصاص دهید. اگر می خواهید با مراسم گلاب گیری کاشان بیشتر آشنا تا انتهای مقاله ی« بهترین زمان  تماشای مراسم گلاب گیری » با ما همراه باشید.

گلاب گیری کاشان از کی شروع می‌شود؟

به‌طور کلی شهر کاشان آب و هوای گرم‌تری نسبت به شهرهای قمصر و نیاسر دارد و به همین دلیل گل‌های محمدی در کاشان زودتر باز می‌شوند. از اوایل اردیبهشت ماه گل‌های سرخ در کاشان آماده چیدن هستند. در شهرهای قمصر و نیاسر کمی دیرتر و نزدیک به میانه‌های اردیبهشت ماه چیدن گل‌ها و گلاب گیری آغاز می‌شود.

در روستای برزک نیز که یکی از پر محصول‌ترین مناطق اطراف کاشان به شمار می‌رود، شروع مراسم گلاب گیری کمی دیرتر از سایر شهرها و روستاها و پس از پانزدهم اردیبهشت ماه آغاز می‌شود. این روستا به‌دلیل قرار داشتن در منطقه کوهستانی آب و هوای سردتری نسبت به سایر نقاط اطراف کاشان دارد. به‌طور کلی برداشت گل محمدی در بخش‌ مرکزی کاشان از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و تا اواخر خرداد ماه در روستاهای «کامو» و «جوشقان قالی» به پایان می‌رسد.

بهترین زمان از روز برای برداشت گل‌های محمدی ساعات نخست روز و پیش از تابش مستقیم آفتاب است. پس از تابش مستقیم خورشید ممکن است گل‌ها کمی پژمرده شوند و بر کیفیت گلاب حاصل از آن‌ها تاثیر بگذارند. کیفیت گلاب به دست آمده از گل‌های چیده شده پیش از طلوع آفتاب، بسیار بیشتر از سایر گلاب‌ها است. اگر در ساعت‌های نخست روز برای بازدید از مزارع گل محمدی بروید، خنکی و عطر پیچیده در هوا لذت بازدید شما را دوچندان می‌کنند. جشنواره گلاب گیری کاشان که از زمان شروع تا پایان برداشت گل محمدی ادامه دارد، هر سال در حدود یک ماه از پانزدهم اردیبهشت تا پانزدهم خرداد به طول می‌انجامد.

محل گلاب گیری کاشان

کاشان و شهرها و روستاهای اطراف آن محل پرورش گل محمدی هستند؛ اما مزارع گل سرخ واقع در کوهپایه‌های اطراف کاشان، محصول با کیفیت‌تری می‌دهند. گل‌هایی که در مناطق خشک‌تر و نزدیک‌تر به کوه می‌رویند به نسبت گل‌های نقاط مرتفع کیفیت پایین‌تری دارند. به همین دلیل گلاب حاصل از گل‌های محمدی در مناطق کوهستانی مطبوع‌تر است و قیمت بالاتری نیز دارد.

کاشان و شهرهای قمصر، نیاسر و مشهد اردهال، مهم‌ترین شهرهای گلاب گیری محسوب می‌شوند. شهر قمصر در ۴۰ کیلومتری جنوب، شهر نیاسر در ۳۵ کیلومتری غرب و شهر مشهد اردهال در ۴۰ کیلومتری شمال غربی شهر کاشان قرار دارند. مزارع اطراف این شهرها از نیمه اردیبهشت ماه پر از گل محمدی می‌شوند و قدم زدن در میان این باغ‌های پر گل می‌تواند خاطره‌ای به‌یادماندنی برای شما رقم بزند.

شهر قمصر در میان سایر شهرها و روستاهای اطراف کاشان معروف‌ترین جشنواره گلاب گیری را برگزار می‌کند. سراسر این شهر در اردیبهشت ماه مملو از گلهای سرخ است و کارگاه‌های گلاب گیری پر از گردشگران است. مردم قمصر با رویی گشاده از مسافران استقبال می‌کنند و مراحل سنتی گلاب گیری را برای علاقه‌مندان به یادگیری این شیوه، توضیح می‌دهند.

بهترین مکان گلاب گیری کاشان بستگی به این دارد که شما در چه تاریخی قصد سفر دارید، تا در آن منطقه میزان گل حداکثر باشد.  ضمن اینکه بتوانید از باغ گل نیز بازدید داشته باشید. شهرهایی چون  قمصر، نیاسر، برزُک و روستاهایی چون ون، سار، وادقان، خاوه، مشهد اردهال، قالهر، مرق، ویدوج، آذران، کامو از جمله مکان هایی است که گلاب گیری در آن انجام می گیرد.

کاشان، بهشتی در دل کویر

شهر کاشان علاوه بر اماکن تاریخی و گردشگری خود که برای گردشگران داخلی و خارجی بسیار جذاب است، هرساله جشنواره‌ها و مراسم سنتی ویژه‌ای برگزار می‌کند که از معروف‌ترین آن‌ها، مراسم گلاب گیری است و علاوه بر کاشان، در بخش‌ها و روستاهای اطراف آن هم اجرا می‌شود.

در طول چند هفته‌ای که مردم شهر مشغول مراسم گلاب گیری‌اند، عطر گل و گلاب در جای‌جای شهر می‌پیچد و فضایی معنوی حال‌وهوای کاشان را در بر می‌گیرد. دو شهر قمصر و نیاسر مرکز اصلی گلاب گیری کاشان هستند.

جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کاشان آن‌قدر زیاد است که نمیتوان آن را در یک روز گنجاند، سعی کنید با یک برنامه منظم از تمام زیبایی‌های گردشگری این منطقه بازدید کنید و سفری جذاب و بی‌نظیر را تجربه کنید.

مراسم گلاب گیری کاشان

در این قسمت از  مقاله ی « بهترین زمان  تماشای مراسم گلاب گیری» به  شرح مراسم گلاب گیری می پردازیم.اگر در ساعت‌های نخست روز به تماشای کارگاه‌های گلاب گیری در نقاط مختلف کاشان بروید، دسته‌های بزرگ گل محمدی را چیده شده برای بازدید گردشگران خواهید دید. این گل ها را در کارگاه‌های گلاب گیری درون دیگ‌های بزرگ مسی می‌ریزند. این دیگ‌ها به لوله‌هایی متصل هستند که سر دیگر آن‌ها به ظرف‌های دیگری می‌رسد. بخار حاصل از جوشاندن گل محمدی با عبور از لوله‌ها و رسیدن به محفظه‌ای که درون آب سرد قرار دارد به گلاب تبدیل می‌شود.

در روش تقطیر سنتی برای هر یک کیلوگرم گل محمدی، یک لیتر آب در دیگ مسی می‌ریزند. هر دیگ مسی بین ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم ظرفیت گل سرخ دارد و با درپوشی مسی مسدود می‌شود. فاصله بین درپوش مسی با دیگ را با استفاده از مخلوط تفاله گل و آرد نان می‌پوشانند تا هیچ اتلاف بخاری صورت نگیرد. با استفاده از ابزار مخصوص فشار داخل دیگ را نیز کنترل می‌کنند.

فرایند تقطیر به روش سنتی در هر دیگ بین پنج تا هفت ساعت طول می‌کشد. گرچه در گذشته تنها راه برای عصاره گیری از گل محمدی شیوه گلاب گیری سنتی بود، در حال حاضر این فرایند به صنعتی شکوفا در کاشان تبدیل شده است و کارخانه‌هایی نیز در همین راستا تاسیس شده‌اند. با این وجود روش سنتی گلاب گیری کاشان با برگزاری مراسم ویژه و جشن و پایکوبی هم‌چنان رواج دارد و به‌شکل سنتی ماندگار و با ارزش در آمده است. برای لذت بیشتر گردشگران این آیین سنتی را همراه با پخش موسیقی و پذیرایی از بازدیدکنندگان انجام می‌دهند.

انواع گلاب کاشان

گلاب‌های  کاشان انواع و مصارف متفاوتی دارند. هرچه نسبت گل محمدی به آب در فرایند عصاره گیری بیشتر شود، گلاب  کیفیت بالاتری خواهد داشت. میزان تلخی گلاب نیز با کیفیت آن رابطه مستقیم دارد. اما همان طور که در قسمت‌ قبل اشاره کردیم، پس از چشیدن گلاب نباید تلخی آن در دهان باقی بماند.

گلاب به‌جز مصرف خوراکی برای مصارف دارویی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. گلاب‌‌های دارویی و خوراکی با یکدیگر متفاوت هستند و نباید جایگزین یکدیگر شوند. یکی از انواع گلاب، گلاب سنگین است که غلظت و کیفیت بالایی دارد و از آن با نام گلاب ممتاز یاد می‌کنند. گلاب سبک نیز که بیشتر برای مصرف خانگی تولید می‌شود، طرفداران زیادی دارد. حجم گل مورد استفاده در فرایند تولید گلاب سنگین دو برابر گلاب سبک است.

گلاب دو آتشه نوع غلیظ و خالصی از گلاب است که با تکرار مجدد گلاب گیری تولید می‌شود. در واقع برای تهیه ی  این محصول به گل داخل دیگ مسی به‌جای آب، گلاب اضافه می‌کنند و فرایند تقطیر دو بار انجام می‌شود. طعم گلاب دو آتشه بسیار تلخ است و برای مصرف خوراکی مورد پسند همه قرار نمی‌گیرد.

با تکرار دوباره مراحل گلاب گیری با گلاب دو آتشه، گلاب سه آتشه تولید می‌شود که مصارف مخصوصی دارد. میزان تولید گلاب سه آتشه بسیار کم و به‌صورت سفارشی انجام می‌شود. با انجام مراحل گلاب گیری روی تفاله‌های باقی مانده از گل، «گلاب پس آب» تولید می‌شود که به مراتب غلظت و عطر کمتری نسبت به گلاب دارد. گلاب پس آب برای صرفه اقتصادی و به میزان محدودتری تولید می‌شود.

 سایر فرآورده های گل سرخ

به‌جز انواع مختلف گلاب که نام بردیم، فرآورده‌های دیگری نیز در طول تقطیر گل سرخ به دست می‌آیند که در طول سالیان دراز طرفداران خود را پیدا کرده‌اند. «عنبر گل سرخ» مایعی سیاه رنگ است که پس از اتمام تقطیر در دیگ مسی باقی می‌ماند. از این مایع برای درمان دردهای استخوانی و گرفتگی‌های عضلانی استفاده می‌شود. از دیگر محصولات گل محمدی می‌توان به اسانس گل محمدی، گلبرگ خشک، غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و شربت گل نیز اشاره کرد.

دم‌کرده گلبرگ خشک برای تقویت اعصاب و درمان بیماری‌های گلو و گوارش موثر است. از دیگر خواص دارویی گل محمدی می‌توان به بهبود دردهای گوارشی، سر درد، ناراحتی قلبی و دردهای روماتیسمی اشاره کرد. در صنعت شیرینی پزی و تهیه دسر و بستنی نیز از این گل استفاده می‌شود. همچنین استفاده از گل محمدی، گلاب و سایر محصولات گلاب گیری در صنایع بهداشتی، آرایشی، دارویی، عطرسازی و غذایی نیز متداول است. بخش زیادی از گلاب صادراتی ایران نیز در صنایع تولید عطر و انواع خوشبو کننده‌ها و همین طور صنایع غذایی و دارویی کشورهای مختلف استفاده می‌شود.

 تشخیص بهترین نوع گلاب

راحت‌ترین راه برای شناسایی گلاب خالص، چشیدن آن است. مقداری از گلاب را بچشید؛ اگر طعم گس و تلخی را احساس کردید آن گلاب خالص است البته باید به‌رنگ و شفافیت آن هم توجه شود. گلاب خالص بی‌رنگ و شفاف است. میزان تلخی گلاب با خلوص آن رابطه مستقیم دارد. برای پی‌بردن به این‌که گلاب مدنظر طبیعی است یا نه، ابتدا آن را بچشید؛ سپس دوبار آب دهان خود را قورت دهید اگر باز هم تلخی گلاب را حس می‌کنید باید بدانید که گلاب شما طبیعی نیست .

آیین گلاب گیری کاشان را با عنوان میراث معنوی در فهرست آثار ملی و معنوی ایران به ثبت رسانده‌اند. در حال حاضر پیشنهاد ثبت این میراث معنوی در فهرست میراث ناملموس یونسکو نیز از طرف ایران به سازمان جهانی یونسکو ارائه شده .

در مقاله ی « بهترین زمان تماشای گلاب گیری » با تمام مراحل گلاب گیری آشنا شدیم.

اگر قصد دارید سفر ارزانی را برای خود رقم بزنید به وب سایت هتل متل مراجعه کنید . در هتل متل شما می توانید با مقایسه ی قیمت انواع هتل ها و بلیط ها بهترین بلیط هواپیما  و مقرون به  صرفه ترین  رزو هتل را انجام دهید .