قونیه شهر مولانا

قونیه شهر مولانا- مجله ی هتل متل

قونیه با نام مولانا پیوند عمیقی خورده است. قطعا اولین دلیل بازدید گردشگران از قونیه دیدار مزار مولانا  است. مولانا که در جهان امروز با نام جلال‌الدین رومی  نیز شناخته می‌شود، شاعر، متفکر و عارف مسلمانی است که در آثار و زندگی خود به عرفان گرایش داشته است. در واقع می توان قونیه را شهر مولانا دانست.

قونیه یک شهر بزرگ و صنعتی توسعه یافته و مرکز استان قونیه است. با توجه به اهمیت این شهر، زیرساخت های حمل و نقل نیز  به خوبی در آن توسعه یافته است. فرش، آرد و چغندر از جمله محصولات و صنایع مهم در  شهر قونیه هستند.

قونیه با قدمت تاریخی، معماری شگفت انگیز، طبیعت سبز و فعالیت های سرگرم کننده فراوان گردشگران زیادی را به خود جذب کرده است. تورهای مسافرتی و زیارتی مناسبی در مراسم بزرگداشت رومی که سالانه در ماه دسامبر برگزار می‌شود، موجب شلوغی شهر در این ماه می‌شود. در ادامه ی این مقاله ضمن آشنایی با تاریخچه ی این شهر  با برخی از جاذبه های گردشگری آن نیز آشنا می شویم.

 نگاهی به تاریخ قونیه

قونیه در منابع کهن به صورت ایکونیون، ایکونیوم و استانکونا آمده‌است. ایکونیون از کلمه ایکون به معنی شمایل گرفته شده‌است. در اساطیر یونان آمده که بر این شهر اژدهایی چیره شده بود و گهگاه به شهر حمله می‌کرد و گروهی از زنان و دختران را می‌بلعید. پرسیوس پسر ژوپیتر این اژدها را کشت و مردم شهر را از شر او رهاند. مردم شهر به پاس این رشادت، تصویر پرسیوس را به یکی از دروازه‌های شهر آویختند. شهر را به مناسبت آن به زبان یونانی ایکونیون یا شمایل می‌گفتند. همچنینعده ایی معتقدند؛ مزار افلاطون  نیز در قونیه‌ است.

قونیه در همان قرن اول هجری با اسلام آشنا شد درگیری ها در دوره امویان و عباسیان ابعاد و دامنه های وسیعی داشت که قونیه نیز از این کشمکش ها بی نصیب نمانده، مثل دیگر شهرهای آناتولی آسیب ها و خسارات بسیاری دید.

بعد از شکست رومانوس دیوجانوس از آلپ ارسلان سلجوقی در نبرد ملازگرد، آسیای صغیر به دست مسلمانان افتاد و قونیه به سلیمان پسر قتلمش از خاندان سلجوقی سپرده شد. همچنین این شهر  تا قرن هشتم هجری پایتخت سلجوقیان بود. سلسله سلجوقیان به دست مغولان و ترکان عثمانی منقرض شد. دوره سلجوقیان در قونیه از نظر معماری ارزش بسیاری دارد.

 بزرگان قونیه

قونیه را دارالمعرفه، دارالارشاد و دارالموحدین نیز می‌خواندند.

در زمان سلطنت سلطان علاء الدین کیقباد اول، قونیه میعادگاه عارفان و مجمع اهل معرفت بوده ‌است. در این عهد سلطان‌العلما بهاءالدین ولد، مولانا جلال‌الدین بلخی، برهان‌الدین محقق ترمذی، اوحدالدین کرمانی، شمس‌الدین تبریزی، شیخ محی‌الدین ابن عربی، شیخ سعدالدین جندی، شیخ سراج‌الدین قیصری، فخرالدین عراقی، شیخ شهاب‌الدین سهروردی، شیخ سعدالدین حموی، شیخ بغوی، شیخ نجم‌الدین رازی از کسانی بودند که از اطراف و اکناف کشورها و شهرهای اسلامی رنج سفر به قونیه را تحمل کرده بودند. قونیه در دوره سلاطین عثمانی وجهه سیاسی اش را از دست داد اما حیات ادبی و عرفانی این شهر هنوز ادامه دارد.

 جاذبه های گردشگری قونیه

 اماکن تاریخی و گردشگری در شهر قونیه فراوان است که در زیر با برخی از مهم ترین آنها آشنا می شویم.

• آرامگاه و موزه جناب مولانا؛

آرامگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی در کنار یک موزه بسیار زیبا در شهر قونیه قرار دارد و جزو دیدنی‌ترین جاذبه های گردشگری قونیه محسوب می‌شود. مولوی پرآوازه‌ترین عارف ایرانی، شهرتی جهانی دارد و به همین دلیل توریست‌های سراسر دنیا، طی سفر خود به قونیه، بازدید از آرامگاه این عارف و شاعر بزرگ را در اولویت خود قرار می‌دهند. مقبره مولوی دارای گنبدی شانزده وجه با رنگ سبز است. روی کاشی‌های آن، نوشته‌های ریز و زیبایی قابل رویت است. مشابه این نوشته‌ها را در کاشی‌های مساجد بسیار قدیمی اصفهان نیز می‌توان مشاهده کرد.

در آرامگاه مولانا سنگ قبری از  افراد دیگر نیز وجود دارد. به عنوان نمونه باید به پدر، پسر و تعدادی از شاگردان ایران عارف بزرگ ایرانی اشاره کرد. از قبرها که بگذریم به موزه مولانا خواهیم رسید که ارزشی در حد و اندازه مقبره وی دارد. این مقبره یکی از بخش‌های باغ‌های کاخ سلجوقیان به‌شمار می‌رود. روزگاری جلال‌الدین محمد بلخی در اینجا تدریس می‌کرده است. در این موزه اشیای متعددی  همچون تسبیح، کلاه، دیوان‌های نفیس و دست نوشته‌های قدیمی پیدا خواهید کرد.

• آرامگاه  و مسجد شمس

 تربت و مسجد شمس تبریزی یک بنای تاریخی و در پارکی به نام شمس قرار گرفته است.

مسجد شمس تبریزی که میان اهالی قونیه به «شمس مکامه» معروف است؛ قسمتی از مسجد شرف الدین است. این مسجد از مهم‌ترین مساجد شهر قونیه است. این مسجد متعلق به قرن 12 میلادی است. مسجد شمس یک قرن بعد از ساخت مسجد شرف الدین، در ضلع شمالی آن ساخته شده است. این بنا در سال ۱۵۱۰ توسط «امیر اسحاک بی» مورد بازسازی قرار گرفته است. در داخل مسجد شمس تربتی قرار دارد که عده ایی آن را  به شمس تبریزی نسبت می دهند.

• تپه و مسجد علاء الدین

در قونیه تپه و مسجدی بهنام «تپه و مسجد علاء الدین» وجود دارد.

این تپه یکی از جاهای دیدنی قونیه و جاذبه های گردشگری این شهر محسوب می شود. علاء الدین کِی قباد شخصی باهوش و عاقل بود که مولانا را به قونیه دعوت کرد. در شمال تپه علاء الدین کاخ معروف سلطان سلجوقی قرار دارد. این کاخ که در یک منطقه استراتژیک ساخته شد بود با گذر زمان فرسوده شد تا جایی که هم اکنون فقط یک دیوار از آن باقی مانده است. با این وجود، مسجد علاء الدین قونیه که در نزدیکی همین تپه، یعنی تپه علاء الدین قرار دارد، همچنان زیبایی خود را حفظ کرده است. به طور کلی در جای جای قونیه، این شهر فرهنگی، نمادی از بزرگان تاریخ ترکیه ساخته و حفظ شده است تا حکایت آن ها به نسل های بعد نیز منتقل شود.

• موزه مدرسه کاراتای

 این مدرسه را در سال 1251 میلادی برای تدریس تفسیر علوم و احادیث ساختند. یک بنای تاریخی که یادگاری از عصر سلجوقیان است. موزه مدرسه کاراتای یک طبقه بیشتر ندارد و درب ورودی آن را با سنگ مرمر سفید تزئین و طراحی کرده‌اند، البته بر روی این درب کتیبه‌هایی مرتبط با ساخت مدرسه خواهید دید.

این اثر تاریخی جزء شاهکارهای معماری دوره سلجوقی به شمار می‌رود. موزه مدرسه کاراتای در قدیم یک کاروانسرا ی هم داشت که علاوه بر تدریس، محلی برای اقامت هم بود، در حالی که امروزه به عنوان موزه استفاده می‌شود. سقف این بنا را یک گنبد با موزائیک‌های چینی پوشاندند و در بالای آن یک فانوس زیبا نهادند. موزه مدرسه کاراتای در نزدیکی مدرسه اینچه منار (موزه اشیاء چوبی و سنگی کنده کاری شده) و در شمال تپه علاءالدین قرار دارد. این بنا مدتی بدون استفاده بود و  بعد از سال‌ها به عنوان موزه چینی مورد توجه و استفاده دولت قرار گرفت. در موزه مدرسه کاراتای ظروف چینی سرای قباد آباد، چینی‌های دیواری دوران سلجوقیان و امیری‌ها، چینی‌های دیواری دوران عثمانی را نمایش می‌دهند، حتی دیوارهای این مدرسه را به صورت چینی طراحی کردند

مسجد سلیمیه

 قونیه شهر مولانا مساجد متعددی دارد که یکی از از آنها مسجد سلیمیه است.این مسجد قونیه در قرن شانزدهم توسط سلطان سلیم دوم ساخته شد و  اتمام آن به سال ۱۵۷۰ بر می گردد. این مسجد دارای ۲ مناره با یک گنبد بزرگ است که ۷ گنبد کوچکتر بر روی آن وجود دارند و با سنگ مرمر آبی و سفید تزئین شده اند. این مسجد از لحاظ تاریخی با کلیسای سنت سوفیا برابری می کند. مساحت بنای این مسجد بسیار وسیع است و ظرفیت ۲۵۰۰ نفری دارد.

۳۲ پنجره کوچک در فضای داخلی سازه وجود دارند که نور کافی از این طریق به داخل مسجد می تابد. گنبد مسجد سلیمیه نیز بر روی یک پایه هشت ضلعی بنا شده است، چهار گنبد کوچک در گوشه ها و نیم گنبد در محراب این مسجد وجود دارند. این بنا از لحاظ هنر مرمرتراشی، کاشی کاری و خوشنویسی جزو بی نظیرهای دوره عثمانی محسوب می شود.

دهکده سیله قونیه 

محله سیله یک شهرک تاریخی 5000 ساله در کنار رودخانه در قونیه است که اثری از دوره های رومی، بیزانس، سلجوقی و عثمانی به همراه دارد. در این شهرک مساجد، پل ها و خانه های تاریخی زیادی از دوره های مختلف باقی مانده که خود گویای تاریخ و فرهنگ های مختلفی است . دهکده سیله در گذشته و حتی امروزه محل زندگی رومیان بوده است مردم دهکده سیله به زبان یونانی صحبت می کنند.

تاریخچه محله سیله قونیه

سیله یکی از قدیمی ترین مناطق مسکونی است که 8 کیلومتر با قونیه فاصله دارد. ویرانه های این شهر، متعلق به قرن 8 تا 7 قبل از میلاد می باشد که از تمدن Phrygian باقی مانده است. سیله در زمان های قدیم با نام سیلاتا یا سیلا شناخته می شد.

سیل پس از سال 1071، هنگامی که سلجوقیان قونیه را به تصرف خود درآوردند و آن را به پایتخت تبدیل کردند که اهمیت فوق العاده ای به دست آورد. در سال 1146، امپراتور بیزانس مانوئل، قونیه را محاصره كرد .پس از بیزانس حومه قونیه را آتش زد. علاوه بر جنگ ها، جمعیت به دلیل بلایای طبیعی آسیب های بسیاری را متحمل شدند. شیوع طاعون که در سال 1153 در قونیه اتفاق افتاد یکی از این فجایع بود. در سال 1226 پس از جنگ بین عثمانی ها در اطراف قلعه کیول، این منطقه به سرزمین عثمانی تبدیل شد.

• موزه باستان شناسی قونیه، که آثاری از یونان و روم باستان گرفته تا دوران نوسنگی، عصر آهن و… در آن وجود دارد.

• موزه اینچه مناره قونیه، آثار سنگی و چوبی را نمایش می دهد.

• مسجد جامع عزیزیه، مسجدی قدیمی با نقاشی و رنگ آمیزی سبکی منحصر بفردی از معماری.

• مسجد سلطان سلیم، این مسجد در کنار موزه مولانا قرار دارد. یکی از آثار زیبای معماری کلاسیک دوره عثمانی است.

• مقبره ی آتش باز ولی، که متعلق به آشپز و خدمتکار وفادار مولانا است.

معمولا شهر قونیه در اواخر فصل پاییز همزمان با بزرگداشت مولانا گردشگران و مریدان زیادی را به خود جذب می کند. علاقه مندان به تصوف و مکتب دراویش هر سال در اواسط آذرماه خودشان را به قونیه می رسانند تا هم از نزدیک نظاره گر رقص سماع باشند و هم در کنار مقبره ی مولانا حضور داشته باشند.

 در این مقاله با قونیه شهر مولانا بیشتر آشنا شدیم . علاوه بر تاریخچه ی این شهر به سراغ برخی از مهم ترین جاذبه های گردشگری آن نیز رفتیم.

 اگر می خواهید سفر ارزانی داشته باشید حتما به وب سایت هتل متل سر بزنید. در هتل متل شما می توانید با مقایسه ی قیمت  بلیط هواپیما و هتل ها بهترین ومقرون به صرفه ترین انتخاب را انجام دهید.